Günlük hayatta genellikle alım- satım faaliyetlerini ifade etmek için tercih edilen bir kavram olan ticari iş kavramı, ticaret hukuku bağlamında ise, bir hukuki durumu ifade etmek için kullanılmaktadır.[1]
Ticaret hukuku açısından ticari iş kavramı, özel hükümlerin uygulanmasını gerektiren bir hukuki durumu ifade etmektedir.[2] ticari iş niteliğinin belirlenmesi amacıyla, Kanun Koyucu, Türk ticaret kanununda “ticari işler” kenar başlığı altında TTK m. 3 ve “ticari iş karinesi” kenar başlığı altında m. 19 hükümlerinde bazı özel düzenlemeler getirmiştir.[3] Böylelikle, Türk ticaret kanunu ticari iş sayılan durumları belirlemiş ve ticari iş sayılan haller için hukuki sonuçları tanımlamıştır. Bir uyuşmazlık “ticarî iş” niteliğinde ise, Türk Ticaret Kanunu’nun birinci maddesindeki sıraya göre, “ticarî hükümler”; uyuşmazlık ticarî iş niteliğini haiz değilse, bu takdirde ticarî hükümler uygulanamayacağından, “genel hukuk kuralları” uygulanacaktır.[4]
TTK m. 3’e göre bir işin ticari iş olarak nitelendirilebilmesi için, söz konusu işin ya TTK’da düzenlenmiş olması ya da bir ticari işletmeyi ilgilendirmesi gerekmektedir. TTK m. 19’da ise, tacirin borçlarının ticari işletmesi ile ilgili olduğu varsayımından hareketle, tacirin borçlarının ticari olmasının esas olduğu kabul edilmektedir. Yine aynı maddede gerçek kişi tacirler bakımından istisnalara yer verilmiştir. Maddenin ikinci fıkrasında da taraflardan yalnız biri için ticari iş niteliğinde olan sözleşmelerin, kanunda aksine hüküm olmaması şartıyla, diğer taraf için de ticari iş niteliğinde olacağı kabul edilmiştir.[5]
[1] AKKUŞ Muhammed, Ticari İş Kavramı Ve Ticari İşlerde Faiz, Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi, Erzincan 2019, s.6. https://acikbilim.yok.gov.tr/bitstream/handle/20.500.12812/257499/yokAcikBilim_10221063.pdf?sequence=-1&isAllowed=y (Erişim Tarihi 02.03.2022) [2] Kürşat Göktürk, “Ticari İş Kavramı, Sınırlandırılması ve Faiz Meselesi”, GÜHFD, C. XIX, Y. 2015, S. 2, s. 6. [3] Akkuş, s.6. [4] Ayhan, R. (2013). Ticarî İş Kavramı ve Tacir Sıfatına Bağlanan Ücret ve Sözleşme Cezalarının İndirilmesini İsteyememe . Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi , 17 (2) , 291-314 . Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/ahbvuhfd/issue/48109/608375 [5] Akkuş, s. 6.
Comments